1. Orzeczenie o niepełnosprawności
wydaje się osobie, która nie ukończyła 16 roku życia (zwanej dzieckiem), na wniosek przedstawiciela ustawowego dziecka. Niepełnosprawność dziecka określa się na czas określony, jednak na okres nie dłuższy niż do ukończenia przez dziecko 16 roku życia.
Osoby, które nie ukończyły 16 roku życia zaliczane są do osób niepełnosprawnych, jeżeli mają naruszoną sprawności fizyczną lub psychiczną o przewidywanym okresie trwania powyżej 12 miesięcy, z powodu wady wrodzonej, długotrwałej choroby lub uszkodzenia organizmu, powodującą konieczność zapewnienia im całkowitej opieki lub pomocy w zaspakajaniu podstawowych potrzeb życiowych w sposób przewyższający wsparcie potrzebne osobie w danym wieku.
2. Orzeczenie o stopniu niepełnosprawności
wydaje się osobie, która ukończyła 16 rok życia (zwanej osobą zainteresowaną) na jej wniosek lub jej przedstawiciela ustawowego (dotyczy osób niepełnoletnich między 16-tym, a 18-tym rokiem życia oraz osób ubezwłasnowolnionych). Stopień niepełnosprawności osoby zainteresowanej orzeka się na czas określony lub na stałe.
W celu ubiegania się o wydanie orzeczenia o niepełnosprawności / stopniu niepełnosprawności należy wypełnić i złożyć następujące druki:
• wniosek o wydanie orzeczenia o niepełnosprawności/stopniu niepełnosprawności,
• wymaganą dokumentację medyczną niezbędną do ustalenia niepełnosprawności/stopnia niepełnosprawności, w tym zaświadczenie lekarskie zawierające opis stanu zdrowia, wydane przez lekarza, pod którego opieką znajduje się dziecko lub osoba zainteresowana, wydane nie wcześniej niż na 30 dni przed dniem złożenia wniosku.
Za wymaganą dokumentację medyczną należy uważać uwierzytelnione przez placówki służby zdrowia kserokopie kartotek lekarskich, konsultacji specjalistycznych, opisów rtg, wyników badań, kart wypisowych ze szpitala, opinii i orzeczeń psychologicznych.
Jeżeli przedłożona wraz z wnioskiem dokumentacja medyczna jest niewystarczająca do wydania orzeczenia o niepełnosprawności, stopniu niepełnosprawności lub o wskazaniach do ulg i uprawnień, przewodniczący powiatowego zespołu zawiadamia na piśmie osobę zainteresowaną lub przedstawiciela ustawowego dziecka o konieczności jej uzupełnienia i wyznacza termin złożenia brakującej dokumentacji.
Osoby, które ukończyły 16 rok życia zalicza się do jednego z trzech stopni niepełnosprawności:
• do znacznego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej i wymagającą, w celu pełnienie ról społecznych, stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innych osób w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.
• do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej lub wymagającą czasowej albo częściowej pomocy innych osób w celu pełnienie ról społecznych.
• do lekkiego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę o naruszonej sprawności organizmu, powodującej w sposób istotny obniżenie zdolności do wykonywania pracy w porównaniu do zdolności, jaką wykazuje osoba o podobnych kwalifikacjach zawodowych z pełną sprawnością psychiczną i fizyczną lub mającą ograniczenia w pełnieniu ról społecznych dające się kompensować przy pomocy wyposażenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze lub środki techniczne.
Od wydanego orzeczenia o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności przysługuje odwołanie do Wojewódzkiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Krakowie za pośrednictwem Powiatowego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności, który je wydał , w terminie 14 dni od dnia doręczenia orzeczenia.
Jeżeli powiatowy zespół uzna, że odwołanie zasługuje w całości na uwzględnienie, wydaje w terminie 7 dni od daty złożenia odwołania orzeczenie, w którym uchyla lub zmienia zaskarżoną decyzję. Jeżeli nie znajdzie podstaw do zmiany zaskarżonego orzeczenia przesyła odwołanie wraz z aktami sprawy do Wojewódzkiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Krakowie.
Osoba niepełnosprawna posiadająca orzeczenie o niepełnosprawności/stopniu niepełnosprawności wydane na czas określony może wystąpić z wnioskiem o ponowne ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności nie wcześniej niż 30 dni przed upływem ważności posiadanego orzeczenia.
3. Orzeczenie o wskazaniach do ulg i uprawnień wydaje się osobie, która ukończyła 16 rok życia i posiada jedno z następujących orzeczeń:
a) ważne orzeczenie lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o:
– całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji
– całkowitej niezdolności do pracy
– częściowej niezdolności do pracy
b) ważne, wydane przed dniem 1 stycznia 1998 r. orzeczenie organu rentowego ZUS, MSWiA,
MON o zaliczeniu do jednej z grup inwalidów
c) ważne, wydane przed dniem 1 stycznia 1998 roku orzeczenie KRUS o niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym.
W celu ubiegania się o wydanie orzeczenia o wskazaniach do ulg i uprawnień dla celów korzystania z ulg i uprawnień na podstawie odrębnych przepisów należy wypełnić i złożyć następujące druki:
• wniosek o wydanie orzeczenia o wskazaniach do ulg i uprawnień
• posiadaną dokumentację medyczną
• kserokopię ważnego orzeczenia (oryginał do wglądu)
Orzeczenia o wskazaniach do ulg i uprawnień mogą być wydane jedynie po zbadaniu osoby przez lekarza-członka powiatowego zespołu.
Od wydanego orzeczenia o wskazaniach do ulg i uprawnień nie przysługuje odwołanie.
4. Orzeczenia z symbolem „02-P”
Z dniem 23 października 2018 r. weszły w życie przepisy ustawy z dnia 13.09.2018r. o zmianie ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. poz. 1925), które wykonują wyrok Trybunału Konstytucyjnego i wprowadzają na poziomie ustawowym podstawę prawną do zamieszczania symbolu „02-P” w orzeczeniach. Dlatego powyższy symbol może być ponownie zamieszczany w orzeczeniach o stopniu niepełnosprawności po 23.10.2018 r.
Natomiast osoby które były orzekane w okresie 27.06.2018 – 22.10.2018 otrzymały orzeczenie, na którym nie był umieszczany symbol przyczyny niepełnosprawności „’02-P” mogą wystąpić z wnioskiem o którym mowa w art. 5 ust. 1 nowelizacji (Dz.U. poz. 1925) o wydania zaświadczenia dotyczącego symbolu 02-P dla celów realizacji ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (j. t. Dz. U. z 2018 r. poz. 511, ze zm.) /do zatrudnienia/.
Osoba zainteresowana składa zatem wniosek do Zespołu, który wydał ostanie orzeczenie w sprawie. Zespół w terminie 30 dni od daty jego złożenia wydaje stosowne zaświadczenie, w którym stwierdza, że choroba psychiczna stanowiła podstawę zaliczenia do stopnia niepełnosprawności.
Zaświadczenie jest podpisywanie przez przewodniczącego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności, po uprzednim wyznaczeniu do rozpatrzenia wniosku lekarza – członka zespołu, który jednoosobowo rozpatruje złożony wniosek, dokonując weryfikacji akt orzeczniczych sprawy, której dotyczy wniosek.
Zaświadczenie wydaje się tylko i wyłącznie dla celów udokumentowania przez pracodawcę stanów zatrudnienia osób niepełnosprawnych.
Wniosek można pobrać ze strony Ministerstwa Rodziny Pracy i Polityki Społecznej wersja do druku / wersja do wypełnienia